درباره اینکه کدام روش تدریس موثرتر است، بحثهای زیادی وجود دارد. با اینحال اکثر کارشناسان در یک مورد اتفاق نظر دارند: نیاز به نوآوری و خلاقیت در کلاسهای درس هست. در این گزارش دو معلم را ملاقات می کنیم که در شیوه تدریس شان دست به سنت شکنی زده اند.

غزه؛ روش خلاقانه تدریس برای تسکین آلام روحی دانش آموزان

حنان حروب، برنده جایزه یک میلیون دلاری «بهترین معلم دنیا» توجه بسیاری از کارشناسان دنیای آموزش و پرورش را به خود جلب کرده است. روش تدریس حنان برای کودکان فلسطینی که دچار آسیبهای روحی هستند امروز الگویی برای بسیاری از آموزگاران است.

برای این معلم فلسطینی کلاس درس باید محلی برای شادی و آرامش و امنیت باشد. او می گوید دانش آموز هنگامی خوب یاد می گیرد که خوشحال باشد. یک نکته برای حنان مهم است: بچه هایی که در وضعیت ناگوار به سر می برند نیاز به بازی دارند. او می گوید از وقتی خانواده اش تحت تهاجم ارتش اسرائیل قرار گرفت، به این مسئله فکر می کند.

حنان حروب می گوید:«خانواده ام سراسیمه بودند و باید راهی پیدا می کردند که تنش های روحی و روانی کودکانشان را از بین ببرند. خودم که بچه بودم در موقعیتهای سخت و تنش زا فراوان قرار داشتم و هیچ وقت حس امنیت نداشتم. اصلا دوران بچگی نداشتم. الان من در کلاس با بچه ها بازی می کنم مثل این است که دوباره بچه شده ام و واقعا از این کار لذت می برم.»

هاله هفت ساله خیلی از روش تدریس حنان راضی است. به خانه آنها در رام الله می رویم تا با او و مادرش دیدار کنیم. مادر این دختر کوچک خجالتی و حساس می گوید که راضی کردن او برای رفتن به مدرسه در آغاز بسیار مشکل بود اما وضع فرق کرده است.

هانی صلاح الدین، مادر هاله می گوید: «به کمک حنان الان هاله صبح ها با خوشحالی بیدار می شود و می خواهد به مدرسه برود و یاد بگیرد و بازی کند.»

مادر حنان از روشهای روانشناختی حنان برای آموزش دخترش هم راضی است. هانی صلاح الدین می گوید: «حنان باعث شد افکار منفی در ذهن آنها ناپدید شود. دنیایی که آنها خواهند دید دنیای متفاوتی خواهد بود که نکته اصلیش جنگ و نابودی و نفرت نیست. آنها به زندگی با دید دیگری نگاه خواهند کرد.»

حنان می خواهد با جایزه بهترین معلم دنیا دانشگاهی برای آموزگاران به وجود آورد. وی می گوید: «با این جایزه به همه معلم های دنیا پیام می دهم که با هم می توانیم اوضاع را آن طور که می خواهیم تغییر دهیم و برای نسل های بعدی آماده کنیم فقط لازم است که متحد عمل کنیم.»

آمریکا؛ روش تدریس مبتنی بر نیازهای دانش آموز

وقتی 25 سال پیش جو فادری کار تدریس را شروع کرد، متوجه شد که دانش آموزانش به درس او توجه نمی کنند. اما او به جای این که ناامید شود، روش تدریس را کاملا نو کرد و از موسیقی و رسانه های مختلف استفاده کرد. فادری که در مدرسه ای در شهر کوچک افینگهام در ایالات ایلی نوی آمریکا تدریس می کند به دانش آموزانش می گوید رویاهای بزرگ داشته باشند و شکستهایشان را بخشی از فرآیند شکوفایی خلاقیتشان بدانند.

سالها پیش نزدیک بود فادری کار آموزش را رها کند چون نمی توانست دانش آموزانش را به درس دستور زبان علاقمند کند و در آن زمان به خود او چیزی الهام شد. وی می گوید: «اول از همه فهمیدم مشکل، خود من هستم و باید از همین امروز این مشکل را برطرف کنم به این صورت که دنبال چیزهایی بگردم که دانش آموز را با دنیای واقعی مرتبط کند. بعد خود دانش آموز به من کمک می کند که چنین پروژه هایی را پیدا کنم.»

فادری کار را با موسیقی شروع کرد و از دانش آموزان خواست که بر اساس شعرهای کلاسیک ترانه بسرایند. امروز او در کلاسهایش هنر، چاپ سه بعدی، نویسندگی، نمایش و مهندسی هم درس می دهد و دانش آموزان آزادند هر چه دوست دارند خلق کنند.

وی می گوید: «دانش آموز برای این که در زندگی موفق باشد باید یاد بگیرد که چطور پروژه ای را اداره کند، چطور با دیگران همکاری کند، چطور با انتقاد سازنده و حتی انتقاد مخرب روبرو شود. متاسفانه به بسیاری از دانش آموزان چنین آموزش هایی داده نمی شود.»

روش تدریس فادری در آغاز کار مورد انتقاد قرار گرفت اما امروز مدرسه روش های تدریس متکی بر دانش آموز را که او بوجود آورده است به تعداد بیشتری از معلم ها آموزش می دهد.

جیسون فاکس، مدیر دبیرستان افنیگهام می گوید: «در کلاس او ناکامی و شکست، بخش بزرگی از تدریس است. دانش آموزان می فهمند که شکست هم در کار است و چگونه باید کار را پس از شکست ادامه بدهند. به همین دلیل است که چنین موفقیتهای بزرگی نصیبشان می شود.»

روش های فادری باعث رونق اقتصاد محلی شده است چون بچه های خلاق در شهر می مانند و برای آغاز زندگی حرفه ای خود به شهر دیگری نمی روند.

پروژه های دانش آموزان فادری نه تنها هنری هستند بلکه اغلب دیدگاهی جهانی نیز دارند.